Budowa domów na działkach rolniczych jest częstą praktyką w Polsce. Jest to dużo tańsze rozwiązanie niż stawianie obiektu na działce budowlanej. Jednocześnie wiąże się z utrudnieniami o charakterze biurokratycznym.
Czy na działce rolnej można postawić dom?
Wielu właścicieli gruntów rolnych i działek położonych na wsi zastanawia się, czy na działce rolnej można postawić dom? Odpowiedź na to pytanie zależy od charakteru tej nieruchomości. Obecnie bez pozwolenia można stworzyć domek letniskowy, który będzie służył do wypoczynku. Taki obiekt musi spełniać warunki, przewidziane prawem budowlanym:
- jego powierzchnia nie może przekraczać 35 m²,
- posiadając dużą działkę, można przeznaczyć pod zabudowę domku 500 m². Oznacza to, że właściciel posiadający np. 900 m², może wybudować tylko jeden taki domek,
- domek musi być parterowy. Dopuszczalne jest zbudowanie poddasza, ale o charakterze nieużytkowym.
Niedostosowanie się do powyższych warunków skutkuje obowiązkiem wystąpienia o pozwolenie na budowę. Dodatkowo, taki domek musi być przewidziany wy planie zagospodarowania przestrzennego, w formie budowy zagrodowej. Jeśli teren działki nie jest objęty takim planem, wtedy wymaga to wydania decyzji o warunkach zabudowy.
Na stawianie takiej nieruchomości nie potrzeba pozwolenia na budowę. Jednocześnie fakt postawienia domku należy zgłosić do właściwego organu administracyjnego. Można to zrobić w formie papierowej lub elektronicznej.
Jak wygląda budowa nieruchomości na działce rolnej przez rolnika?
Sytuacja jest zupełnie inna, gdy występuje budowa nieruchomości na działce rolnej należącej do rolnika. Taka osoba może kupić i zagospodarować teren działki pod budowę domu. Nie wymaga to żadnych pozwoleń, a jedynie zgłoszenie. Tutaj również występują pewne warunki:
- suma wszystkich terenów należących do rolnika nie może być większa niż 300 ha,
- właściciel powinien mieć wykształcenie rolnicze, dotyczy to także takich kierunków, jak weterynaria ogrodnictwo czy architektura krajobrazu.
- rolnik musi zadeklarować, że na działce, na której wybudował dom, będzie prowadził działalność o charakterze rolniczym.
Istnieje również alternatywny sposób zagospodarowania działki rolnej. Osoba, która pracuję w branży rolniczej i mieszka na terenie danej gminy co najmniej 5 lat, również może kupić działkę rolną i postawić na niej dom.
Budowa na działce rolnej przez osobę bez statusu rolnika
Po zmianie przepisów budowlanych stawianie domu na działce rolnej jest możliwe także dla nie rolnika. W tym wypadku działka nie może przekraczać powierzchni jednego hektara. Jednocześnie warto pamiętać, że pewne instytucje mają prawo pierwokupu działek rolnych przed innymi nabywcami. Ta instytucja to Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa (KOWR), który może poza kolejnością kupić działki rolne:
- o powierzchni od 30 do 99,99 arów,
- nie dotyczy to terenów o powierzchni do 50 arów z zabudowaniami, które powstały przed 30 kwietnia 2016 roku.
KOWR zajmuje się wydawaniem pozwoleń na zakup działki rolnej o powierzchni jednego hektara lub większej.
Kiedy konieczne jest odrolnienie działki?
Odrolnienie działki jest niezbędne, jeśli działka rolna jest niezabudowana lub położona poza granicami miasta. Jeśli dany teren jest opięty planem zagospodarowania przestrzennego, to decyzję co można postawić na działce rolnej, podejmuje starosta powiatowy.
Polega to na zmianie przez gminę planu zagospodarowania z rolniczego na budowlany i wyłączeniu go z produkcji rolnej. Dotyczy to oczywiście tej jednej działki. Sama procedura jest dosyć trudna i wymaga wiele czasu. Jest też kosztowna dla gminy, ponieważ jeśli dany teren zostanie wyłączony z produkcji rolnej, to samorząd będzie musiał wnosić wysokie opłaty za odrolnienie.
W jaki sposób można odrolnić działkę?
O tym, co można zbudować na terenie działki rolnej, jej właściciel może decydować po decyzji o odrolnieniu. Dlatego warto znać procedurę zmiany przeznaczenia działki na cele nierolnicze:
- sprawdzenie zapisów miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Jeszcze przed zakupem danej działki warto sprawdzić, jakie jest jej przeznaczenie. Jeśli w danym miejscu charakter zabudowy jest mocno ograniczony, to może nie warto kupować tej działki,
- jeśli działka nie jest objęta planem zagospodarowania, to można wystąpić o warunki zabudowy. Jednak, aby do tego doszło, muszą być spełnione pewne warunki: dostęp do drogi publicznej, istniejące lub planowane uzbrojenie, zabudowana sąsiednia działka itd.,
- po uzyskaniu zgody o warunkach zabudowy można wnioskować o wyłączenie nieruchomości z produkcji rolniczej oraz zmianę przeznaczenia gruntu. Te dokumenty kieruje się do odpowiedniej jednostki samorządowej – gminy bądź miasta.
